ေတာင္ကုိရီးယားကုိ အားက်ေနတဲ့ ျမန္မာတုိ႔အတြက္

ကုိလူခ်စ္ (ကုိရီးယား) ၃၁။၇။၀၉

ျမန္မာျပည္မွာ ေရပန္းစားေနတဲ့ ကုိရီးယားနုိင္ငံဟာ ၁၉၈၇ခုႏွစ္ ဇြန္လကမွ ဒီမုိကေရစီနုိင္ငံတစ္နုိင္ငံ ျဖစ္လာတာပါ။ ႏွစ္အေန နဲ႔ဆုိရင္ ဒီမုိကေရစီ နုိင္ငံျဖစ္တာ ႏွစ္(၂၀)ေက်ာ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ကုိရီးယားနုိင္ငံဟာလည္း တစ္ခ်ိန္က ယခုလက္ရွိ ျမန္မာ နုိင္ငံလုိ စစ္အာဏာရွင္ေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ စည္းလုံးညီၫြတ္မႈ အင္အားနဲ႔ တြန္းလွန္ဆန္႔က်င္ခ ဲ့ႀကတဲ့ အတြက္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားခဲ့ပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ စစ္အာဏာရွင္နဲ႔ တစ္ခ်ိန္က ကုိရီးယား နုိင္ငံရဲ႕ စစ္အာဏာရွင္တုိ႕ရဲ႕ တုိင္းျပည္ကုိ အနိုင့္က်င့္ အုပ္ခ်ဳပ္ပုံခ်င္း ေတာ္ ေတာ္တူပါ တယ္။ ဒါေႀကာင့္ ကုိရီးယားနုိင္ငံရဲ႕ စစ္အာဏာရွင္ သမုိင္းအက်ဥ္းကုိ ကၽႊန္ေတာ္ ေလ့လာထားမိသေလာက္ တင္ျပပါရေစ။၂၀၀၈ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၅ရက္ေန႔ မနက္ပုိင္းက ကုိရီးယားအသံလႊင့္႒ာနေတြကေန တုိက္ရုိက္ ထုတ္လႊင့္ေနတဲ့ သမၼတ က်မ္း သစၥာက်ိန္ဆုိပြဲကုိ ႀကည့္ၿပီး ကုိရီးယားနုိင္ငံသားေတြကုိ အားက်မိသြားတယ္။ အားက်မိတဲ့အခ်က္ကေတာ ့ျပည္သူလူထ ုကလြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကေန သမၼတကုိ ေရြးခ်ယ္ပုိင္ခြင့္ရွိလုိ႔ပါ။ကၽႊန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာျပည္မွာလည္း
၁၉၉၀ ခုႏွစ္တုန္းက ျပည္သူလူထုက ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္လုိက္တဲ့ ျပည္သူ႕ကုိယ္စား လွယ္ေတြ ရွိခဲ့ေပမယ့္ စစ္အစုိးရရဲ႕မတ ရားအနုိင္က်င့္ၿပီး အာဏာကုိ ဆက္လက္ ခ်ဳပ္ကုိင္ထားခဲ့တာေႀကာင့္ ျပည္သူ႕ကုိယ္စား လွယ္ေတြခမ်ာ တုိင္းျပည္တုိးတက္ရာ တုိးတက္ေႀကာင္း တာ၀န္ေတြ မထမ္းေဆာင္နုိင္တဲ့အျပင္ မတရာၫွင္းပမ္းႏွိပ္စက္ ဖမ္းဆီးမႈေတြေၾကာင့္ေထာင္က်ေနရသူ ေတြရွိသလုိ ျပည္ပနုိင္ငံေတြကုိ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနရသူေတြပါ ရွိလာခဲ့ရပါတယ္။


ျမန္မာျပည္မွာလည္း ကုိရီးယားကုိ အားက်ေနက်တယ္ ဆုိတာေတြလည္း သိရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုိရီးယားနုိင္ငံရဲ႕ တုိးတက္ ထြန္းကားမႈေတြကုိပဲ အားက်ေနၾကတာ မ်ားေနတယ္လုိ႔ ထင္တယ္။ ဥပမာ ကုိရီးယား ရုပ္သံဇတ္လမ္းတြဲေတြကုိႀကည့္ၿပီး တခ်ိဳ႔ ဆုိ ကုိရီးယားစကား မေတာက္တေခါက္ ေတာင္ ေျပာေနႀကတယ္ ထင္တယ္။ ဘယ္ေလာက္အတုိင္းအတာထိလည္း ဆုိရင္ ျမန္မာျပည္မွာ ေအာင္ျမင္ ေက်ာ္ႀကားေနတဲ့ အႏုပညာသမားေတြ ပါးစပ္ဖ်ားမွာေတာင္ ကုိရီးယားစကားေတြ ေရပန္းစာေနပါ တယ္။ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔မွာ ကိုရီးယားေရာဂါပုိးက ေတာ္ေတာ္ဆုိးေနပုံရတယ္။ ျမန္မာျပည္ထဲကလူေတြ ကုိရီးယားနုိင္ငံကုိ အဓိ က အထင္ႀကီး အတုယူစရာေလးေတြ အသိေပးတင္ျပခ်င္တာနဲ႔ ဒီေဆာင္းပါးကုိ ေရးလုိက္ရတာပါ။ျမန္မာျပည္မွာ ေရပန္းစားေနတဲ့ ကုိရီးယားနုိင္ငံဟာ ၁၉၈၇ခုႏွစ္ ဇြန္လကမွ ဒီမုိကေရစီနုိင္ငံတစ္နုိင္ငံ ျဖစ္လာတာပါ။ ႏွစ္အေနနဲ႔ ဆုိရင္ ဒီမုိကေရစီ နုိင္ငံျဖစ္တာ ႏွစ္(၂၀)ေက်ာ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ကုိရီးယားနုိင္ငံဟာလည္း တစ္ခ်ိန္ကယခုလက္ရွိ ျမန္မာ နုိင္ငံ လုိ စစ္အာဏာရွင္ေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ စည္းလုံးညီၫြတ္မႈ အင္အားနဲ႔ တြန္းလွန္ဆန္႔က်င္ခဲ့ႀကတဲ့ အတြက္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားခဲ့ပါတယ္။ အခုလက္ရွိ ျမန္မာစစ္အစုိးရ (နအဖ)ကျပဳလုပ္မယ့္ အေျခခံဥပေဒမူႀကမ္း ဆႏၵခံယူပြဲပုံစံမ်ိဳးလည္း ကုိရီးယား စစ္အစုိးရလက္ထက္က ျပဳလုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။
စစ္တပ္အာဏာ သက္ဆုိးရွည္ တည္ၿမဲေရးအတြက္ ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ အေျခခံဥပေဒေတြလည္း က်င့္သုံးခဲ့ဖူးပါတယ္။
စစ္အစုိးရကုိဆန္႔က်င္ၿပီး ဒီမုိကေရစီ အေရး လႈပ္ရွားခဲ့သူ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ပါတီနုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူေတြျပည္သူ လူထုေတြလည္း မတရား ဖမ္ဆီးႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္ျခင္းေတြ ခံခဲ့ႀကရပါတယ္။ နအဖက တြင္တြင္ သုံးေနတဲ့ ဒီမုိကေရစီအေရး လႈပ္ရွားသူဆုိရင္ ျပည္ပအားကုိးပုဆိန္ရုိး ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲမႈမ်ိဳးလုိ ကုိရီးယားစစ္ အစုိးရ လက္ထက္က ဒီမုိကေရစီအေရး လႈပ္ရွားသူ ဆုိရင္ ေျမာက္ကုိရီးယားသူလ်ိဳ ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေျပာရယ္ဆုိရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ စစ္အာ ဏာရွင္နဲ႔ တစ္ခ်ိန္က ကုိရီးယားနုိင္ငံရဲ႕ စစ္အာဏာရွင္တုိ႕ရဲ႕ တုိင္းျပည္ကုိ အနိုင့္က်င့္ အုပ္ခ်ဳပ္ပုံခ်င္း ေတာ္ေတာ္တူပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္ ကုိရီးယားနုိင္ငံရဲ႕ စစ္အာဏာရွင္ သမုိင္းအက်ဥ္းကုိ ကၽႊန္ေတာ္ ေလ့လာထားမိသေလာက္ တင္ျပပါရေစ။

ကုိရီးယားနုိ္င္ငံဟာ ၁၉၄၅ခုႏွစ္ ႀသဂုတ္လ၁၅ရက္ေန႔မွာ ဂ်ပန္နုိ္င္ငံလက္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ၿပီး လြတ္လပ္ေရးရရွိခဲ့ ပါတယ္။
၁၉၄၈ခုႏွစ္ ဇူလုိင္ လမွစတင္ၿပီး အီဆူမန္ ဆုိသူဟာ ကုိရီးယားနုိင္ငံရဲ႕ ပထမဦးဆုံး သမၼတျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ အီဆူမန္ဟာ
သမၼတရာထူးရၿပီး ၁၉၅၁ခုႏွစ္မွာ Liberal Party ကုိ စတင္ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ၿပီး ဥကၠဌအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္္။
သမၼတရာထူးရရွိခဲ့တဲ႔ ၁၉၄၈ခုႏွစ္မွ စတင္ၿပီး ၁၉၅၆ခုႏွစ္အထိ အစုိးရအဖြဲ႔ အား ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခ်င္း မျပဳပဲ အာဏာ ရွင္ စနစ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္္။ ၁၉၅၆ခုႏွစ္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ေပမယ့္လည္း သန္႔ရွင္းတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ိဳး မဟုတ္ပဲ အာဏာကုိ ဆက္လက္ဆုပ္ကုိင္ထားၿပီး သမၼတရာထူးကုိ ဆက္လက္ခံယူခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၀ခုႏွစ္ ဧၿပီလ၁၉ရက္ေန႔မွာဂုိေလ်ာ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသား ေတြကေနွအစၿပဳၿပီး ကုိရီးယားနုိင္ငံမွာ ပထမဦးဆုံး ဒီမုိကေရစီ လူထုလူပ္ရွားမူအေရးေတာ္ပုံ စတင္ ေပၚေပါက္ ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီိအေရးေတာ္ပုံႀကီးေႀကာင့္ ကုိရီးယားနုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆုံး သမၼတျဖစ္ခဲ့ၿပီး အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ သူ အီဆူမန္ဟာ ဟာ၀ုိင္ယီကုိ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္သြားရၿပီး ဟာ၀ုိင္ယီမွာ နုိင္ငံေရးခုိလူံခြင့္ ခံယူခဲ့ပါတယ္္။သမၼတေနရာကုိ ထုိအခ်ိန္က ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္သူ ယူးန္ဘုိေဆာင္(င္)ကုိ ၁၉၆၀ခုႏွစ္ ႀသဂုတ္လမွာ သမၼတအျဖစ္ လြတ္ေတာ္ က ေန ေရြးခ်ယ္ တင္ ေျမွာက္ လုိက္ခဲ့ၾကပါတယ္္။
အဲဒီအခ်ိန္က ကုိရီးယားနုိင္ငံ တစ္နုိင္ငံလုံးမွာ ၿငိမ္သက္မူမရွိပဲ ဆူပူအုံႃကြမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္္။ နုိင္ငံမၿငိမ္သက္မူကုိ အေႀကာင္းျပၿပီး ေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တစ္ဦးျဖစ္တဲ႔ ဘတ္ေဂ်ာ္ဟီးက ၁၉၆၁ခုႏွစ္ ေမလ ၁၆ရက္ေန႔မွာ စစ္အာဏာသိမ္းလုိက္ပါတယ္္။
စစ္အာဏာသိမ္းၿပီး ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ Democratic Rebuplican Partyကုိ စတင္ဖြဲ႔စည္းလုိက္ပါတယ္္။
ပါတီဖြဲ႔စည္းၿပီး ၁၉၆၃ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလမွာ ေရြးေကာက္ ပြဲျပဳလုပ္ၿပီး သမၼတအာဏာကုိ ရယူခဲ့ပါတယ္္။ ေရြးေကာက္ပြဲျပဳ လုပ္ရာတဲ့ ေနရာမွာလည္း အာဏာရွင္တုိ႔ရဲ႕ ထုံးစံအတုိင္း မမွန္ကန္ မသန္႔မရွင္း တရား မမ်ွတတဲ့ ေရြး ေကာက္ပြဲမ်ိဳးကုိပဲ လုပ္ေပးခဲ့တာပါ။
သမၼတအာဏာရရွိလာတဲ့ ဘတ္ေဂ်ာ္ဟီးဟာ ၁၉၆၉ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလမွာ အေျခခံဥပေဒကုိ ျပန္လည္ျပင္ ဆင္ခဲ့ပါတယ္္။
၁၉၇၂ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာ လမွာလည္း Constitution For Revitalizing Reform ဥပေဒကုိ ျပဌာန္းခဲ့ပါတယ္။ ထုိဥပေဒအရ
လြတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၏ သုံးပုံ တစ္ပုံကုိ နုိင္ငံေတာ္ သမၼတမွ ေရြးခ်ယ္မည္ဆုိတဲ့ အခ်က္ဟာ အဓိကအက်ဆုံး အခ်က္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္္။
အခုျမန္မာစစ္အစုိးရ(နအဖ)က ေရးဆြဲထားတဲ့ စစ္တပ္က နုိ္င္ငံေတာ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအာဏာကုိ (၂၅)ရာခိုင္ႏႈန္းပါ၀င္မယ္ဆုိတဲ့
အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္ပါပဲ။ အဲဒီဥပေဒ ျပဌာန္းလိုက္ျခင္းဟာ ဘတ္ေဂ်ာ္ဟီးက လြတ္ ေတာ္ ရဲ႕ လုပ္ပုိင္ခြင့္အာဏာကုိပါ
သိမ္းယူခ်င္တဲ့အတြက္ အဲဒီဥပေဒကုိ ျပ႒ာန္းလုိက္တာပါ။ စစ္အာဏာနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းခံေနရတဲ့ ကုိရီးယား ျပည္သူလူထု ဟာ
နည္းမ်ိဳးစုံနဲ႔ အႏိုင္က်င့္ ႏွိပ္စက္မႈေတြကုိ ခါးစည္းခံခဲ့ၾကရပါတယ္္။၁၉၇၉ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလမွာေတာ့ ဘူဆန္းၿမိဳ႔ကေန အစျပဳၿပီး ဘတ္ေဂ်ာ္ဟီး ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ဥပေဒကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ ဆႏၵျပမူ ေတြ ကုိရီးယားနုိင္ငံ အႏွံ႔အျပားမွာ ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါတယ္္။ ၁၉၇၉ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ ၂၆ရက္ေန႔မွာေတာ့ ကုိရီးယားနုိင္ငံ
ေထာက္လွမ္းေရး ၫႊန္ႀကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ျဖစ္သူ ကင္မ္ေဂ်ၿဂဴး ကေန ဘတ္ေဂ်ာ္ဟီးကုိ ေသနတ္နဲ႔ ပစ္သတ္လုပ္ႀကံခဲ့ပါတယ္္။
အဲဒီအခ်ိန္မွာလည္း ကုိရီးယားနုိင္ငံ တစ္နုိ္င္ငံလုံးမွာ မၿငိမ္မသက္ ဆူပူလႈပ္ ရွား မႈေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနခဲ့ပါတယ္္။
ဘတ္ေဂ်ာ္ဟီး လုပ္ႀကံခံရ ၿပီးေတာ့ သမၼတေနရာကုိ အဲဒီိအခ်ိန္က ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ႔ ခၽြဲၿဂဴးဟာ ကုိ တင္ေျမွာက္ လုိက္ ပါတယ္္။
ဒါေပမယ့္ ၁၉၇၉ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၂ရက္ေန႔မွာေတာ့ စစ္အာဏာရွင္ လက္သစ္ျဖစ္တဲ့ ေဂ်ာ္န္ဒူးဟြာန္က ကုိရီးယား နုိင္ငံကုိ
ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ စစ္အာဏာသိမ္းယူခဲ့ပါတယ္။ ေဂ်ာ္န္ဒူဟြာန္ဟာ စစ္အာဏာသိမ္းၿပီး မာရွယ္ေလာ အမိန္႔ကုိထုတ္ျပန္ ခဲ့ပါတယ္္။
၁၉၈၀ခုႏွစ္ ေမလမွာ ေတာ့ မာရွယ္ေလာအမိန္႔ကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ ဆႏၵျပပြဲေတြ ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါတယ္္။
၁၉၈၀ခုႏွစ္ ေမလ၁၈ရက္ေန႔မွာ ေဂ်ာ္န္နမ္တကၠသုိလ္က ေက်ာင္းသားေတြက တကၠသုိလ္ ၀င္းအတြင္းမွာ ဆႏၵျပေနၾကတာကုိ အစုိးရတပ္ေတြက ၀င္ၿပီး ရုိက္ႏွက္ဖမ္းဆီးနိမ္္ႏွင္းခဲ့ပါတယ္။ အစုိးရတပ္္ေတြရဲ႕ ရုိက္ႏွက္မူေႀကာင့္ ဒဏ္ရာရခဲ့ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကုိ ျမင္ေတြ႔ခဲ့ၾကတဲ့ တကၠသုိလ္ တည္ရွိရာ ဂြမ္ဂ်ဳးၿမိဳ႔ွက ျပည္သူလူထုေတြကလည္း ပူေပါင္းပါ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ဂြမ္ဂ်ဳးတၿမိဳ႕လုံး ပ်ံႏွံ႔သြားၿပီး ကမၻာကသိခဲ့တဲ့ ၅.၁၈ ဂြမ္ဂ်ဳး အေရးအခင္းႀကီး ျဖစ္ေပၚ
လာခဲ့ပါတယ္္။ ၁၉၈၀ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၈ေန႔မွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ဂြမ္ဂ်ဴးအေရးအခင္းဟာလည္း စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့
ဒီမုိကေရစီအေရးေတာ္ပုံႀကီး တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္္။ ထုိအေရးေတာ္ပုံႀကီးဟာလည္း စစ္တပ္ရဲ႕ အနုိင္က်င့္ နိမ္ႏွင္းၿဖိဳခြဲျခင္းကုိ
ခံခဲ့ရပါတယ္္။ ေဂ်ာ္န္ဒူးဟြာန္ဟာ ၁၉၈၁ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၅ရက္ေန႔မွာ ဘတ္ေဂ်ာ္ဟီး ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ပါတီကလူ ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး “တရားမ်ွတေသာ ဒီမုိကေရစီပါတီ”လုိ႔ အမည္ေပးကာ ပါတီတစ္ခု ဖြဲ႔စည္း တည္ေထာင္ၿပီးဥကၠဌရာထူး ယူကာ ေရြးေကာက္ပြဲျပဳလုပ္ၿပီးေတာ့ သမၼတသက္တမ္း ၇ႏွစ္ စနစ္နဲ႔ သမၼတရာထူးကုိ ရယူခဲ့ပါတယ္္။ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ ပြဲကလည္း အာဏာရွင္တုိ႔ ထုံးစံအတုိင္း တရားမမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲပဲ လုပ္ခဲ့ပါ တယ္။
စစ္အစုိးရေတြျဖစ္တဲ့ ဘတ္ေဂ်ာ္ဟီး၊ ေဂ်ာ္န္ဒူးဟြာန္တုိ႔ရဲ႕ လက္ထက္မွာ ဒီမုိကေရစီအေရးလႈပ္ရွားသူ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ နုိင္ငံ ေရးလႈပ္ရွား သူမ်ားဟာ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ႏွိပ္စက္ဖမ္းဆီးျခင္း ခံခဲ့ၾကရပါတယ္္။ကုိရီးယားနုိင္ငံကုိ ဒီမုိကေရစီနုိင္ငံအျဖစ္ ကူးေျပာင္းဖုိ႔ ေနာက္ဆုံးျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ လူထုလႈပ္ရွားမူႀကီး တစ္ခုကေတာ့ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ဒီမုိကေရစီ လူထု လႈပ္ရွားမူ အေရးအခင္းႀကီးျဖစ္ပါတယ္္။ ထုိအေရးအခင္း ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ အေျခခံအေႀကာင္းေတြက ေတာ့ စစ္အစုိးရအားဆန္႔က်င္ၿပီး ဒီမုိကေရစီ အေရး လႈုပ္ရွား ေနသူ ေက်ာင္းသားတစ္ဦး ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးရာမွာ လက္လြန္ ေသဆုံး သြားတဲ့ အမႈနဲ႔ ၁၉၈၇ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၃ရက္ေန႔မွာ ေဂ်ာ္န္ဒူးဟြာန္က ထုတ္ ျပန္ေႀကညာ လုိက္တဲ့ ေႀကညာခ်က္ကုိ ဆန္႔က်င္မွဳ ေတြကေန စတင္ခဲ့တာပါ။ ေဂ်ာ္န္ဒူးဟြာန္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာလုိက္တဲ့ ေႀကညာခ်က္မွာပါတဲ့
အဓိက အခ်က္ကေတာ့ ၁၉၆၉ခုႏွစ္က စစ္အာဏာရွင္စနစ္ သက္ဆုိးရွည္ေစဖုိ႔ ဘတ္ေဂ်ာ္ဟီးက ျပင္ဆင္ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ အေျခခံ ဥပေဒ ကုိ လုံး၀ျပင္ဆင္မႈ မလုပ္ပဲ က်င့္သုံးသြားမည္ဆုိတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးစဥ္ ေသဆုံးခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသား က ေတာ့ ဆုိးလ္တကၠသုိလ္မွ ဘတ္ဂ်ဳံေခ်ာလ္ ဆုိသူ ျဖစ္ၿပီး ထုိအခ်ိန္က စစ္အစုိးရကုိ ဆန္႔က်င္ၿပီး ဒီမုိကေရစီအေရး လႈပ္ရွား ေနသူူ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဘတ္ဂ်ဳံ၀ူးန္ ကုိ ေဂ်ာ္န္ဒူးဟြာန္အစုိးရမွ အလုိရွိေနတဲ့အတြက္ ေျခရာခံဖမ္းဆီးနုိင္ဖုိ႔ ဖမ္းဆီး စစ္ ေဆးေနတုန္း လက္လြန္ေသဆုံးသြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္္။ စစ္အစုိးရတုိ႔ရဲ႕ ထုံးစံအတုိင္း ဘတ္ဂ်ဳံေခ်ာ လ္ ေသဆုံးမႈဟာေရွာ့ ျဖစ္ၿပီးေသဆုံးတာပါလုိ႔ု ရဲ႒ာနကေန ထုတ္ျပန္ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္္။ ဒါေပမယ့္ ဘတ္ဂ်ဳံေခ်ာလ္ရဲ႕ အေလာင္းကုိ ခြဲစိတ္စစ္ေဆးခဲ့ တဲ့ ဆရာ၀န္က ေသဆုံးမႈဟာ သာမန္ေရွာ့ျဖစ္ၿပီး ေသဆုံးျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ ရုိက္ႏွက္စစ္ေဆးတဲ့အတြက္ ေသဆုံးရတာပါလုိ႔ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္္။ အဲဒီအခ်က္ကုိ သိလုိက္ၾကတဲ့ ျပည္သူလူထုႀကီးဟာ ပုိမုိမခံမရပ္နုိင္ျဖစ္ၿပီး ဆႏၵျပမႈေတြကုိ အရွိန္အဟုန္ျမွင့္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၉၈၇ခုႏွစ္ ဇြန္ လ ဒီမုိကေရစီ လူထုလႈပ္ရွားမႈႀကီးရဲ႕ ရလဒ္ကေတာ့ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၉ရက္ေန႔မွာ သမၼတအာဏာကုိ ဆက္လက္ဆက္ခံမယ့္ နုိေထ၀ူး ကေန ဒီမုိကေရစီ ထုတ္ျပန္ေႀကညာခ်က္ကုိ ထုတ္ျပန္ ေပးလုိက္ရၿပီး စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္္။ထုိဒီမုိကေရစီထုတ္ျပန္ေႀကညာခ်က္တြင္ နုိင္ငံေတာ္သမၼတေရြးခ်ယ္ျခင္း ဥပေဒအား ျပန္လည္ျပဳျပင္၍ ထုိဥပေဒအတုိင္း က်င့္ သုံးသြားရန္၊ေရြး ေကာက္ပြဲအား လြတ္လပ္၍တရားမွ်တမႈရွိရန္၊ ထုိအခ်ိန္က ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ခံေနရသူတစ္ဦျဖစ္ၿပီး ဒီမုိက ေရစီ လူထုေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ကင္မ္ ေဒဂ်ဳးင္အား ျပန္လည္လႊတ္ေပးရန္၊ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အျပည့္အ၀ေပးရန္၊ နုိ္င္ငံေရးပါတီမ်ား လြတ္လပ္စြာ စည္းရုံး လႈပ္ရွားခြင့္ေပးရန္စသည့္ အခ်က္မ်ားပါရွိသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါ ရီလ မွ ၁၉၉၃ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလအထိ ႏုိေထ၀ူး၊ ၁၉၉၃ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ အထိ ကင္မ္ေယာင္ဆမ္း၊ ၁၉၉၈ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွ ၂၀၀၃ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလအထိ ကင္မ္ေဒဂ်ဳးင္၊ ၂၀၀၃ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ ၀ါရီ လအထိ နုိမူးေၾဟာင္းတုိ႔က သမၼတရာထူး ရရွိခဲ့ႀကပါတယ္္။ ယခုလက္ရွိ ကုိရီးယား နုိင္ငံရဲ႕ သမၼတကေတာ့ အီေျမာင္ဘတ္ ျဖစ္ပါတယ္္။ ယခုလက္ရွိ အာဏာ ရသမၼတ အီေျမာင္ဘတ္ဟာ ဂ်ပန္နုိင္ငံ အုိဆာကာၿမိဳ႕မွာ ေမြးဖြားခဲ့သူတစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္္။ ဒါေပမယ့္ ကုိရီးယားနုိင္ငံ နုိင္ငံေရး အသုိင္းအ၀ုိင္းနဲ႕ ျပည္သူလူထု အတြင္းမွာေတာ့ အဲဒီကိစၥကုိ ေရးႀကီးခြင္က်ယ္လုပ္ၿပီး ေျပာဆုိေနမႈ လုံး၀မရွိပါဘူး။ကုိရီးယားနုိ္င္ငံဟာ ျမန္္မာျပည္ကလူေတြ အားက်အထင္ႀကီးေလာက္ေအာင္ပဲ တုိးတက္မႈ ျမန္ဆန္ပါတယ္။အခုဆုိ ဘက္ေပါင္းစုံ မွာ ကမၻာကုိ ရင္ေပါင္ တန္းနုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနတဲ့ နုိင္ငံတစ္နုိင္ငံပါ။ ကုိရီးယားနုိင္ငံဟာ ေရေျမသံယာဇာတေပါမ်ားတဲ့နုိင္ ငံမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒါေတာင္ တုိးတက္ေအာင္ ႀကိဳးစားနုိင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ နုိင္ငံကုိအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထု ေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းႀကိဳးစားမႈရဲ႕ ရလဒ္လုိ႔ပဲ သုံးသပ္ရမယ္ထင္ပါတယ္။ ကၽႊန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္္မာနုိ္င္ငံမွာ ဗိုလ္က်အႏုိင္က်င့္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့
အစုိးရ ျပဳတ္က်သြားမယ္ဆုိရင္ ကၽႊန္ေတာ္တုိ႔နုိင္ငံဟာလည္း ေခတ္မွီတုိးတက္တဲ့ ဒီမုိကေရ စီနုိင္ငံႀကီး တစ္ခုျဖစ္ေပၚလာမွာ မလြဲပါဘူး။
ကုိရီးယားျပည္သူလူထုရဲ႕ အင္အားနဲ႔ စစ္အာဏာရွင္ကုိ တြန္းလွန္ၿပီး ဒီမုိကေရစီနုိင္ငံ တစ္နုိင္ငံအျဖစ္ ကမၻာကုိ ရင္ေပါင္တန္း ေနတာကုိ အားက်အတုယူၿပီး နုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ႕ ခုိင္မာျပတ္သားတဲ့ ဦးေဆာင္မႈေတြနဲ႔ ျမန္မာနုိ္င္ငံသားတုိင္းရင္း သား ျပည္သူ လူထုတစ္ရပ္လုံးက စည္းလုံး ညီ ၫႊတ္စြာနဲ႔ က်ရာတာ၀န္ကုိထမ္းၿပီး စစ္အာရွင္ကုိတြန္းလွန္ၾကပါစုိ႕လုိ႕ တုိက္တြန္းလုိက္ပါရေစဗ်ာ။
ျမန္မာနုိ္င္ငံသား တုိင္းရင္းသား ညီအစ္ကုိေမာင္ႏွမ အားလုံး ေရာက္ေလရာအရပ္တုိင္းမွာ အဆင္ေျပ စိတ္ခ်မ္းသာမႈအေပါင္းနဲ႔
ျပည့္စုံၾကပါေစလုိ႔ ဆုေတာင္း လုိက္ ပါတယ္။