ျမန္မာ ဒုကၡသည္ အမ်ားအျပား မေလးရွား UNHCR အသိအမွတ္ျပဳ

Wednesday, 02 December 2009 17:54 ကိုေထြး


မေလးရွားႏိုင္ငံ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရုံး (UNHCR) က ခ်င္းႏွင့္မြန္ တိုင္းရင္းသား ၃၀၀၀ ေက်ာ္ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ လတ္မွတ္မ်ား ထုတ္ေပးလိုက္ေၾကာင္း မေလးရွား အေျခစိုက္ မြန္ႏွင့္ခ်င္း ဒုကၡသည္ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔မ်ားက ဆိုသည္။

၂၀၀၈ ခု ဒီဇင္ဘာ လအတြင္းက ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕ UNHCR ႐ုံးေရွ႕တြင္ လာေရာက္ ဆႏၵျပသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ အတူေတြ႕ရေသာ ဒုကၡသည္ ကေလးငယ္တဦး (ဓာတ္ပံု - ေအပီ)
ခ်င္းလူမ်ိဳး ၁၀၀၀ႏွင့္ ၁၅၀၀ခန္႔ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံခဲ့ရၿပီး Refugee Status Determination (RSD) ကတ္မ်ား ရရွိခဲ့ေၾကာင္း ခ်င္းဒုကၡသည္ ေကာ္မတီ (Chin Refugee Committee-CRC)က ဆိုသည္။

CRCမွ ကိုဟယ္ရီက“ျမန္မာျပည္က အခက္အခဲ ၾကားထဲကေန ဒီကိုေရာက္လာ တယ္၊ UNHCRက ဒီလို အသိအမွတ္ျပဳေတာ့ ၀မ္းသာတယ္၊ ဒီကိုေရာက္လာတာက ဘာမွ သက္ေသအေထာက္အထားမရွိတဲ့ အခါ က်ေတာ့ UN အေနနဲ႔ စာရြက္ စာတမ္းေတြ ထုတ္ေပး ေတာ့ ရဲေတြဘာေတြကိုေတြ႔ေတာ့ ျပစရာ နည္းနည္း ရွိတာေပါ့” ဟု ဆိုသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ႏို၀င္ဘာ ၂၁ ရက္ေန႔မွ စတင္၍ ၂၇ ရက္ေန႔ အထိ ယင္းသုိ႔ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ နာမည္ စာရင္း တင္ထားသေလာက္ လာေရာက္ႏိုင္ျခင္းမရွိသျဖင့္ အတိအက် စာရင္းမယူႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း ၁၀၀၀ႏွင့္ ၁၅၀၀ ၾကားရွိေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားကို ၂၀၀၁ မွ စတင္၍ အသိအမွတ္ ျပဳလာသည္ မွာ ယခုဆိုလွ်င္ လူဦးေရ ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ရွိသြားၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ ခ်င္းလူမ်ိဳး စုစုေပါင္း ၃၀၀၀၀ နီးပါး ေနထိုင္လ်က္ရွိေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။

မေလးရွားအေျခစိုက္ Alliance of Chin Refugee အဖြဲ႔မွ အကူ၀န္ထမ္း ကိုေက်ာ္ဦး(ေခၚ) ေရာ္ဂ်ာ၏ အဆိုအရ ယခုႏွစ္ ၂၀၀၉ အတြင္း UNHCRက ဒုကၡသည္ အျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳခံရသူ ၁၁၀၀၀ ရွိၿပီး ခ်င္းတိုင္းရင္းသား အမ်ား ဆုံးျဖစ္ၿပီး ၅၀၀၀ ခန္႔ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

၂၀၀၇-၀၈ ခုႏွစ္တြင္ မြန္လူမ်ိဳး ၅၀၀ ခန္႔သာ အသိအမွတ္ျပဳခံရေသာ္လည္း ေအာက္တိုဘာလတြင္ မြန္ လူမ်ိဳး ၁၈၀၀ခန္႔ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရေၾကာင္း၊ မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ မြန္လူမ်ိဳး ၂၀၀၀၀ခန္႔ ေနထိုင္ၾကေၾကာင္း မေလးရွား အေျခစိုက္ မြန္ဒုကၡသည္ ကူညီေရး အဖြ႔ဲက ဆိုသည္။

ႏိုင္ရုိင္မြန္က“ ၃၀၀၀ ေလာက္ေလွ်ာက္တယ္၊ ၁၅၀၀ ေလာက္လက္ခံတယ္ဆိုေတာ့ ဒီႏွစ္က မြန္ေတြ အတြက္ ကံေကာင္းတာေပါ့၊ UNHCRကထုတ္ေပးတဲ့ ကတ္ရွိရင္ အဖမ္းခံရရင္ေတာင္ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းေတြအထိ UNHCRက လာထုတ္ေပးတယ္၊ ဒီမွာ အလုပ္လုပ္တဲ့သူေတြ အတြက္ေတာ့ အက်ိဳး ရွိတာေပါ့” ဟု ေျပာသည္။

အသက္ ၁၈ႏွစ္ေအာက္ ကေလးမ်ား၊ ဖခင္မရွိဘဲ ကေလးမ်ားေသာ မိသားစုမ်ား၊ အသက္ ၅၀ေက်ာ္ လူႀကီးမ်ားကို ဒုကၡသည္ အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳရန္ ပိုမို အခြင့္အေရး ရရွိေၾကာင္း ၎က ထပ္မံေျပာဆိုသည္။

မေလးရွား UNHCRက ေအာက္တိုဘာ ၂၀၀၉ အထိ ဒုကၡသည္ ၆၇၈၀၀ ခန္႔ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳရန္ စာရင္းေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းတုိ႔ အထဲတြင္ ျမန္မာလူမ်ိဳး ၆၂၀၀၀ခန္႔ပါ၀င္ၿပီး၊ ရုိဟင္ဂ်ာ ၁၆၁၀၀၊ ခ်င္း ၂၈၂၀၀၊ ျမန္မာ-မြတ္စလင္ ၃၇၀၀ႏွင့္ အျခားေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ပါေၾကာင္း ဆိုသည္။

ဒုကၡသည္မ်ား ခုိလႈံခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကုလသမဂၢ၏ သေဘာတူစာခ်ဳပ္တြင္ မေလးရွားႏိုင္ငံသည္ ပါ၀င္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။

မေလးရွားႏိုင္ငံရွိ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ တတိယ ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ သြားေရာက္ေနထိုင္ခြင့္ရရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနစဥ္ အတြင္း ျပင္ပတြင္ အလုပ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရရွိၾကသည္။

ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရသူမ်ားသည္ UNHCR၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ တတိယႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္သည့္ ကေနဒါ၊ အေမရိကန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဒိန္းမတ္၊ နယူးဇီလန္၊ ဆီြဒင္ႏွင့္ ခ်က္သမၼတႏိုင္ငံတြင္ သြားေရာက္ အေျခခ်ေနထိုင္ခြင့္ ရၾကသည္။

ဆင္းရဲသည့္ အာရွႏုိင္ငံမ်ားမွ အလုပ္သမား အမ်ားအျပား မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ သြားေရာက္ အလုပ္ လုပ္ကုိင္လ်က္ရိွသည္။ ထုိအထဲတြင္ ျမန္မာျပည္သား ၅ သိန္းခန္႔ ရိွမည္ဟု ခန္႔မွန္းၾကသည္။ နယ္စပ္မွ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ၿပီး အလုပ္ ရွာေဖြသူမ်ား ရိွသက့ဲသုိ႔ အလုပ္သမား ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ၿပီး တရားဝင္ သြားေရာက္သူမ်ားလည္း ရိွေနသည္။