ခ်င္းအမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရးသမုိင္း

November 14th, 2011 |
ျပဳစုသူ- ဇလပ္နီ-
ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္လက္ေအာက္မက်ေရာက္ခင္အထိ မ်ဳိးရုိး Hereditary ကုိ အေျခခံသည့္ Ram Uk Bawi အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုံစံႏွင့္ ေက်းရြာ Village Kingdom ကုိ အေျခခံသည့္ Democratic Khua Bawi အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုံစံတုိ႕ျဖင့္ ကုိယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္း အုပ္ခ်ဳပ္လာခဲ့ၾကသည္။

တန္ခုိးၾကဇာရွိေသာ ပုဂၢဳိလ္တဦးဦးက အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ခ်င္းျပည္အုပ္ ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ကုိ မတည္ ေဆာက္ ႏုိင္ခဲ့ၾကေပ။

နယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္သုိ႕ က်ေရာက္သည့္ အခါတြင္ အဂၤလိပ္တုိ႕သည္ ခ်င္းေတာင္ကုိ Ram Uk Bawi ႏွင့္ Khua Bawi မ်ားမွ တဆင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကသည္။

အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕တုိ႕သည္ ၄င္းတုိ႕၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရား အဆင္ေျပေခ်ာ ေမြ႕ေစေရး
ကုိဦးစားေပးေနသည္က တေၾကာင္း၊ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားကုိယ္တုိင္ အမ်ဳိးသားအဆင့္ႏိုင္
ငံေရးႏုိးၾကားမႈ အားနည္းေနသည္က တေၾကာင္းတုိ႕ေၾကာင့္လည္းေကာင္း ေဒသ
တခ်ဳိ႕ကုိသာ စုစည္းႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။

၁၈၉၆ ခုႏွစ္ ခ်င္းေတာင္တန္း ဥပေဒ အားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ The Chin Hills အား
ပခုကၠဴ ခ်င္းေတာင္တန္းခရုိင္မွ ကန္ပက္လက္နယ္ ႏွင့္ ရခုိင္ေတာင္တန္း ေဒသအုပ္
ခ်ဳပ္ေရးအတြင္း က်ေရာက္ေသာ ပလက္၀ ေဒသတုိ႕ကုိ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္တြင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
ပုံစံတခုျဖင့္စုစည္းခဲ့ သည္။

ခ်င္းေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ကခ်င္၊ ဗမာ၊ ရွမ္း တုိ႕ ႏွင့္ အတူ လြတ္လပ္ေရးရယူၿပီး ဖက္ဒေရ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းရန္ အတြက္ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၁၂ ရက္ေန႕တြင္ ပင္လုံသေဘာတူ စာခ်ဳပ္ကုိ ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ၾကသည္။

ထုိအခ်ိန္တြင္ ပင္လုံ ညီလာခံ တက္ေရာက္ရန္အတြက္ ေျမာက္ပုိင္းခ်င္းေတာင္ (The Chin Hills) မွ ေခါင္းေဆာင္ ၇ ဦးကုိသာ ဖိတ္ေခၚ ခဲ့ၾက သည္။ ပင္လုံ မတက္ေရာက္မီ ခ်င္းေခါင္းေဆာင္ Ram Uk Bawi, Khua Bawi မ်ားအၾကား ၾကိဳတင္ တုိင္ပင္ ညွိႏႈိင္းမႈ မရွိခဲ့ေပ။

လြတ္လပ္ေရးရရွိၿပီးတဆက္တည္း ၁၈၉၆ – ၁၉၃၀ ခ်င္းေတာင္တန္းဥပေဒအားျဖင့္
နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ က စုစည္းထားေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမကုိ အေျခခံၿပီး ခ်င္း၀ိေသ
သတုိင္းေမြးဖြားခဲ့သည္။

ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရ၏ ခ်င္း၀ိေသသတုိင္း အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ( ၂) အပုိဒ္ (၄) အရ ခ်င္း
အမည္နာမ ေအာက္တြင္ လူရႈိင္း၊ ကူကီး၊ နာဂ၊ ခ်င္း၀ိေသသတုိင္းအတြင္းရွိ ခ်င္းလူမ်ဳိး
မ်ား၊ဆက္စပ္နယ္ေျမအတြင္းရွိ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားအားလုံး အက်ဳံး၀င္ေစခဲ့ေသာ္လည္း အ
ဆုိပါနယ္ေျမေဒသတခုလုံးကုိ နယ္နိမိတ္ ေဘာင္တခုအတြင္း စုစည္းထည့္သြင္းျခင္းမ
ရွိခဲ့ေပ။ယင္းကိစၥကုိ ခ်င္းေခါင္းေဆာင္မ်ားက ပါလီမန္ သုိ႔ အၾကိမ္ၾကိမ္လည္မႈမတည္
ေဆာက္ႏုိင္ခဲ့ၾကေပ။

၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၀ တြင္မူ ခ်င္းလူမ်ဳိး ၄၀၀၀ ေက်ာ္တက္ေရာက္သည့္ ဖလမ္းညီလာခံၾကီး က ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ ေဟာင္းကုိ ဖ်က္သိမ္းၿပီး Nation Building ေခၚ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ခ်င္းႏုိင္ငံေရးအေဆာက္အအုံသစ္ ကုိတည္
ေဆာက္ႏုိင္ခဲ့သည္။အဆုိပါေန႕ရက္ကုိ ခ်င္းအမ်ဳိးသားေန႔ ဟု လည္း ေခၚဆုိသည္။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေန၀င္း၏ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ တက္လာၿပီး Interim Unity Advisory Board of Burma ( IUAB) ဖြဲ႕စည္းစဥ္တြင္ ခ်င္းျပည္မွ Pu Htat Hlaing, Pu Lun Pum တုိ႕ပါ၀င္ခဲ့ၾကသည္။

၁၉၆၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၅) ရက္ေန႕ ေန႕စြဲျဖင့္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစုိးရက
ေၾကညာခ်က္အမွတ္(၇၄)ထုတ္ျပန္ၿပီးတုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားအားျပည္သူ႔ညီညြတ္
ေရးအၾကံေပးခ်က္ကုိ တင္သြင္းေစခဲ့သည္။ခ်င္းလူငယ္မ်ားက အခ်က္ေပါင္း ၁၅၀ပါ
၀င္သည့္ ခ်င္းလူငယ္မ်ားအၾကံေပးခ်က္စာတမ္းကုိ တင္သြင္းခဲ့သည္။ စာတမ္းတြင္
ခ်င္း၀ိေသတုိင္းရွိ ခ်င္းအမ်ဳိးသားမ်ား၊နာဂေတာင္တန္းရွိ ခ်င္းအမ်ဳိးသားမ်ားႏွင့္ျပည္
မရွိ ခ်င္းအမ်ဳိးသားမ်ား အားလုံးစုေပါင္းၿပီး မိမိတုိ႔၏ အမ်ဳိးသားတည္တ့ံခုိင္ၿမဲေရး၊
တုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကုိေဆာင္ရြက္ရန္ ဟူ၍ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတရပ္လုံးလြမ္းျခဳံေသာ
ျပည္နယ္တည္ေဆာက္ခြင့္ေပးရန္ ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကေသာ္လည္းအစုိးရကဖမ္းဆီးႏွိပ္
ကြပ္မႈျဖင့္ တုံ႔ျပန္ခဲ့သည္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ျမန္မာတႏုိင္ငံလုံးလူထုအုံ႕ၾကြမႈေၾကာင့္ မဆလ အစုိးရ နိဂုံးခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၀ တြင္ ျမန္မာတႏုိင္ငံလုံး ဒီမုိကေရစီ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးစနစ္က်င့္သုံးရန္အတြက္ ပါတီစုံဒီမုိကေရစီ ေရြးေကာက္ ပြဲကုိ က်င္းပခဲ့ရာ ခ်င္းအမ်ဳိးသားမ်ားသည္ CNLD, MPP, ZNC, KNSO ဟူ၍ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားကုိ ထူေထာင္ၿပီး တသီးပုဂၢလမ်ားႏွင့္ အတူ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပဳိင္ခဲ့ၾကရာ ေအာင္ပြဲခံခဲ့ၾကသည္။ သုိ႕ေသာ္ မဆလ တျဖစ္လဲ အာဏာသိမ္း န၀တ အစုိးရက KNSO မွအပ က်န္ ခ်င္းႏုိင္ငံေရး သုံးပါ တီအား ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ အဖ်က္သိမ္းခံ CNLD, MPP, ZNC ပါတီတုိ႕သည္ ျပည္ပေရာက္ႏုိင္ငံေရး
ပါတီအျဖစ္ ဆက္လက္လႈပ္ရွားခဲ့ၾကသည္။

အဖ်က္သိမ္းခံပါတီသုံးခုသည္ ကုိယ့္ ၾကမၼာကုိယ္ဖန္တီးပုိင္ခြင့္ျပန္လည္ရရွိေရး၊ ျမန္မာ
ႏိုင္ငံအားဖယ္ဒေရျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး၊ ျပည္သူလုိခ်င္ေသာ ဒီမုိကေရစီ
ရရွိေရးအတြက္ လက္နက္ကုိင္တုိက္ပြဲ၀င္ေနေသာခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦးႏွင့္ျပည္တြင္း
ကုိယ္စားလွယ္မ်ားပါ၀င္ၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ဧၿပီလ ၇-၁၀တြင္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး
ဗဟုိဌာနခ်ဳပ္၀ိတုိရိယစခန္းတြင္ စည္းေ၀းၿပီး စစ္အာဏာရွင္စနစ္ က်ဆုံးေရး၊အမ်ဳိး
သားလြတ္ေျမာက္ေရးႏွင့္ကုိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးပုိင္ခြင့္ျပန္လည္ရရွိေရး၊စစ္မွန္္္္ေသာ
ဖယ္ဒေရျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရး၊ခ်င္းအမ်ဳိးသားမ်ာ၏ ႏုိင္ငံေရး၊စီးပြားေရး
၊လူမႈေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး၊ခ်င္းအမ်ဳိးသားေသြးစည္းညီညြတ္ေရးတုိ႔ကုိ အစြမ္းကုန္
ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားၾကေရးအတြက္ ခ်င္းလူမႈအသင္းအဖြဲ႕မ်ားပါ၀င္ေစလ်က္
၀ိတုိရိယသေဘာတူစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ၾကၿပီးPolitical Affair Committee-
of Chinland (PACC) ကုိ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၾကသည္။အဆုိပါ ၀ိတုိရိယ သေဘာတူ
ညီခ်က္အေပၚ ရပ္တည္ၿပီး ZRO အေျခစုိက္Mount Sinai တြင္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္
ေမလ ၈- ၁၁ ရက္အထိ ခ်င္းအမ်ဳိးသားညီလာခံကုိ က်င္းပခဲ့ၾကသည္။

အဆုိပါ ညီလာခံမွ ယခင္ PACC အား ခ်င္းအမ်ဳိးသားေကာင္စီ ( Chin National Council ) အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၾကသည္။ ခ်င္း အမ်ဳိး သားေကာင္စီက ၾကီးမွဴးၿပီး ခ်င္းအမ်ဳိးသားညီလာခံကုိ ႏွစ္ၾကိမ္ တုိင္တုိင္ ၿပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီးလည္း ျဖစ္သည္။

ႏုိင္ငံေတာ္ အာဏာသိမ္း န၀တ အစုိးရ တျဖစ္ မဆလ အစုိးရက ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာ
၇ ရက္ေန႕တြင္ အတုအေယာင္ ဒီမုိကေရစီ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပည္တြင္းခ်င္းႏုိင္ငံေရး
ေခါင္းေဆာင္ မ်ားက ခ်င္းအေရး ေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ ခ်င္းတုိး တက္ေသာပါတီ၊ ခ်င္းအမ်ဳိးသားပါတီ၊ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳ႕ေရးပါတီ ဆုိၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ ခဲ့ၾကရာ အႏုိင္ရရွိခဲ့ၾကသည္၊ သုို႕ေသာ္ နအဖ စစ္အစုိးရ၏ ၂၅ ရာခုိင္နႈန္း စစ္တပ္ေစလႊတ္ေရးမူအရ ခ်င္းျပည္နယ္ အစုိးရ မဖြဲ႕စည္းႏုိင္ခဲ့ၾကေပ။

ခ်င္းအမ်ဳိးသားမ်ား ရွင္သန္ရပ္တည္ေရးသည္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားမ်ား၏ အမ်ဳိးသားေရး
တာ၀န္ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ယေန႔ခ်င္းအမ်ဳိးသားမ်ား ခါးစည္းခံစားေနရေသာႏိုင္ငံေရး၊
စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အနိဌာရုံမွ လြတ္ေျမာက္ေရးသည္လည္း ခ်င္းအမ်ဳိးသားမ်ား၏
အမ်ဳိးသားေရး တာ၀န္ပင္ ျဖစ္သည္။

အဆုိပါ အမ်ဳိးသားေရးတာ၀န္ကုိ ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတရပ္လုံးလႊမ္း
ျခဳံေသာ ႏုိင္ငံေရးစုရပ္လုိအပ္ၿပီး ပုိမုိက်စ္လစ္ခုိင္မာသည့္ေသြးစည္းညီညြတ္မႈတည္
ေဆာက္ရန္ အ ေရးၾကီးေပသည္။(ခိုႏႈမ္ထုန္သတင္း)