ငလ်င္ေၾကာေပၚတြင္တည္ရႇိေနသည့္ျမန္မာႏုိင္ငံအဖို႔ ငလ်င္ ႀကီးမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ေျခ အတြက္ လူထု ႏိုးၾကားမႈ ႏွင့္ ျပင္ဆင္ ထားမႈ တို႔ လိုအပ္ ေနဆဲ ဟုသိရ

ႀကိဳတင္ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာ ႏုိင္ျခင္းမရႇိဘဲ ဆုံး႐ႈံး မႈလည္း ႀကီးမား ေသာ ငလ်င္ ကဲ့သို႔ သဘာ၀ ေဘးမ်ဳိး အတြက္ လူထု ႏုိးၾကား မႈႏႇင့္ ျပင္ဆင္ ထားမႈ တို႔ကသာ ဆုံး႐ႈံးမႈကို ေလ်ာ့ခ်ရာ ေရာက္ႏုိင္ၿပီး ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္ ယင္းသို႔ ျပင္ဆင္ ထားမႈမ်ား လိုအပ္ ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ကြၽမ္းက်င္ သူမ်ား၏ အဆိုအရ သိရႇိရသည္။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ သည္ ေျမာက္မႇ ေတာင္ အရပ္အထိ ငလ်င္ေၾကာေပၚ တြင္ တည္ရႇိ ေနၿပီး လႈပ္ရႇား ေနေသးသည့္ ျပတ္ေရြ႕ ရႇင္ႀကီးမ်ား ရႇိေနသည္ဟု သိရႇိရသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ႏႇစ္အတြင္းက လည္း ေဒသတြင္းႏုိင္ငံမ်ားအပါအ၀င္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ားအဖို႔ ငလ်င္ႏႇင့္ မုန္တိုင္းသည္ သတိျပဳဖြယ္ရာ သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္မ်ား ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး ယခုႏႇစ္ဦးပုိင္းတြင္လည္း ဆုံး႐ႈံးမႈႀကီးမားေသာ ေဟတီငလ်င္ျဖစ္ ေပၚခဲ့သည့္အတြက္ မည္သည့္ႏိုင္ငံ တြင္မဆို၊ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္မဆို ျဖစ္ႏုိင္ေျခရႇိေသာ ငလ်င္ေဘးႏႇင့္ ပတ္သက္၍ ျပင္ဆင္ထားရန္လိုသည္ဟု ပညာရႇင္မ်ားကသုံးသပ္ ၾကပါသည္။

''ငလ်င္က တျခားသဘာ၀ ေဘးအႏၲရာယ္ေတြလို ႀကိဳတင္ထုတ္ ျပန္လို႔မရဘူး။ ငလ်င္ဆိုတာ နဂိုကတည္းက ျပင္ဆင္မႈရႇိထားမႇ၊ မဟုတ္ရင္အႏၲရာယ္ႀကီးပါတယ္''ဟု မဂၤလာျမန္မာမႇ ေဒၚယူဇာေမာ္ထြန္းက ေျပာၾကားသည္။

မုန္တိုင္းကဲ့သို႔ေသာ သဘာ၀ေဘးမ်ဳိးမႇာမူ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ခ်ိန္ ရရႇိတတ္ေၾကာင္း၊ ယင္းသို႔ ျပင္ဆင္ခ်ိန္ရရႇိသည့္ မုန္တုိင္းေၾကာင့္ပင္လ်င္ ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈ မ်ားျပားတတ္ သည့္အတြက္ ငလ်င္မႇာႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈမ်ားစြာ လိုအပ္ေၾကာင္း ပညာရႇင္မ်ားက ဆိုၾကသည္။

''၂၀၀၄ ခုႏႇစ္ ဆူနာမီၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမႇာငလ်င္ငယ္ ေလးေတြ ဆက္လႈပ္တာ သတိ ျပဳမိ ပါတယ္''ဟု မိုးေလ၀သ ပညာရႇင္ ေဒါက္တာထြန္းလြင္ ကေျပာ ပါသည္။ ဆုံး႐ႈံးမႈႀကီးမားေသာ ငလ်င္ ႀကီးမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ဖူးသည့္ ျမန္မာႏုိင္ ငံအေနျဖင့္ ငလ်င္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈကို ေလ်ာ့ခ်ရန္ဆိုသည္မႇာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈ အစီအစဥ္မ်ား လိုအပ္သည္ဟု သိရႇိရ ပါသည္။

ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈဟု ဆိုရာ တြင္ ျပည္သူလူထုအေနျဖင့္ ငလ်င္ ျဖစ္ပြားလာပါက မည္သို႔လုပ္ေဆာင္ကာ မိမိကိုယ္ကိုယ္ ကာကြယ္သင့္သည္၊ မည္သို႔ေနထုိင္သင့္သည္ စသည့္ အေျခခံအခ်က္မ်ားကို သိရႇိထားရန္ လိုအပ္သကဲ့သို႔ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ၾကသူမ်ားကလည္း အသက္မေသ က်န္ရစ္ခဲ့ၾက သူမ်ားကို မည္သို႔ကယ္ဆယ္ရမည္ စသည့္နည္းလမ္းမ်ားကို စနစ္တက် ျပင္ဆင္ထားရန္ လိုအပ္သည္ဟု သိရသည္။

''ငလ်င္မႇာက early warning မရႇိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျဖစ္လာရင္ ဘယ္ကိုသြားရမယ္ဆိုတာကို သိထားဖို႔လိုပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကိုယ္ေနတဲ့ေဒသဟာ ငလ်င္ဇုန္မႇာ ရႇိေန ရင္ပိုသတိထားရမယ္''ဟု ေဒၚယူဇာေမာ္ထြန္းက ဆုိပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ငလ်င္ဇုန္မ်ားျပ ေျမပုံအရ ငလ်င္ျပင္းထန္ဇုန္တြင္ က်ေရာက္ေနေသာ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားမႇာ ေတာင္ငူ၊ ေတာင္တြင္းႀကီး၊ ပုဂံ- ေညာင္ဦး၊ ေက်ာက္ဆည္၊ ျပင္ဦးလြင္၊ ေရႊဘို၊ ၀န္းသို၊ ခႏၲီး၊ ဟားခါး၊ ျမစ္ႀကီးနား၊ ေတာင္ႀကီးႏႇင့္ ကြမ္းလုံတို႔ ျဖစ္သည္ဟု သိရႇိရ ပါသည္။

''ငလ်င္ျဖစ္ႏုိင္ေျခကေတာ့ ဘယ္ေနရာမဆို ရႇိႏုိင္တာပါပဲ။ ကင္းလြတ္တဲ့ ေဒသရႇိေပမယ့္ တစ္ႏိုင္ငံလုံးနဲ႔ ယႇဥ္ရင္ေတာ့ ရာခိုင္ႏႈန္းနည္း ပါတယ္''ဟု ကြၽမ္းက်င္သူတစ္ဦးက သုံးသပ္ပါသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၀၉ ခုႏႇစ္အတြင္း က အင္အားရစ္ခ်္တာ စေကး၇.၇ အဆင့္ရႇိ အင္အားအလြန္ ျပင္းထန္ေသာ ငလ်င္တစ္ခုသည္ကပၸလီ ပင္လယ္ျပင္တစ္ေနရာတြင္ လႈပ္ခတ္ ခဲ့ၿပီး ျမန္မာ၊ အိႏၵိယ၊ အင္ဒိုနီးရႇား၊ ထိုင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရႇ္စသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ဆူနာမီသတိေပးခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ခဲ့ရသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အဓိကျပတ္ေရြ႕ ရႇင္တစ္ခုျဖစ္သည့္ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ သည္ သတိျပဳဖြယ္ရာအျဖစ္ ရႇိေနၿပီး ယင္းျပတ္ေရြ႕တစ္ေလ်ာက္ရႇိေဒသမ်ား မႇာ ငလ်င္ျဖစ္ႏုိင္ေျခကုိ သတိျပဳရန္ လိုသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ငလ်င္ေဘးကို အျမဲသတိျပဳ ေနရသည့္ ဂ်ပန္ကဲ့သို႔ေသာ ႏုိင္ငံမ်ဳိးတြင္ ႏုိင္ငံသားမ်ားကိုသာမက ေခတၲလာေရာက္ေနထိုင္သည့္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားကိုပါ ငလ်င္ျဖစ္ပြားလာပါက မည္သို႔ေနထိုင္ရမည္ဆိုသည့္ အေျခခံအသိပညာမ်ားကို ျဖန္႔ေ၀ထားသည္ဟု သိရႇိရပါသည္။

''ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့အတြက္ တစ္ကမၻာလုံး သဘာ၀ေဘးဒဏ္ေတြ ခံေနရတယ္။ ျမန္မာလည္းပဲ ကင္းမေနဘူး''ဟု ပညာရႇင္တစ္ဦးက ဆိုပါသည္။ ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈမ်ားကုိ ေလ်ာ့ခ်ႏုိင္ရန္အတြက္ ျပည္သူ လူထု၏ ႏုိးၾကားမႈ Public Awareness ရႇိထားရန္ စနစ္က်ေသာ ျပင္ဆင္မႈမ်ား၊ ေလ့က်င့္ ထားမႈမ်ား ရႇိရန္ လိုအပ္သည္ဟု သိရႇိ ရသည္။

''ငလ်င္ႀကီးတစ္ခု ျဖစ္ၿပီးသြား ရင္ မရပ္ေသးဘူး။ ငလ်င္ငယ္ေလး ေတြရႇိေသးတယ္။ ငလ်င္ငယ္ေလး ေတြလႈပ္ေနတယ္ဆိုတာ ငလ်င္ႀကီး ၿပီးသြားတယ္လို႔ ယူလို႔ရသလို ငလ်င္ႀကီးတစ္ခု ထပ္လႈပ္ဖို႔ အားယူေနတယ္လို႔လည္း ယူလို႔ရပါတယ္။ ဒီလိုအသိမ်ဳိးေတြကအစ ကေလး၊ လူႀကီးေတြအားလုံးမႇာ ရႇိသင့္တယ္။ သတင္းစာ၊ မီဒီယာ၊ ႐ုပ္ရႇင္၊ ပိုစတာ၊ ေၾကာ္ျငာေတြက တစ္ဆင့္ အသိေပးထားရပါမယ္''ဟု ေဒၚယူဇာေမာ္ထြန္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လက္ရိႇ ကာလႏႇင့္ အနီးစပ္ဆုံးအခ်ိန္အတြင္း ဆုံး႐ႈံးပ်က္စီးမႈမ်ားျပားသည့္ အင္အားျပင္းထန္ငလ်င္သည္ ၁၉၇၅ ခု ႏႇစ္တြင္ ပုဂံေဒသ၌လႈပ္ရႇားခဲ့ေၾကာင္း သိရႇိရသည္။