ကရင္ႏွစ္ကူးပြဲမ်ား က်င္းပၾက

ေက်ာ္ခ
ဗုဒၶဟူးေန႔၊ ဒီဇင္ဘာလ 16 ရက္ 2009 ခုႏွစ္ 18 နာရီ 20 မိနစ္

ကရင္တုိင္းရင္းသားမ်ားက ႐ိုးရာႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္မ်ားကို ရန္ကုန္ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္အတြင္း ယေန႔တြင္ တၿပိဳင္တည္း က်င္းပခဲ့ၾကသည္။

သကၠရာဇ္ ၂၇၄၉ ႏွစ္ေျမာက္ သေလလ ၁ ရက္ေန႔ က်ေရာက္သည့္ ႏွစ္သစ္ကူး ပြဲေတာ္ေန႔တြင္ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားမ်ားကို အနည္းဆံုး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အာလိမ္ငါးဆင့္ဘုရား၊ အလံုၿမိဳ႕နယ္ က်မ္းစာေက်ာင္းႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံရွိ ျပည္နယ္႐ုံုး၊ ျမဝတီၿမိဳ႕ ေရႊကုကၠိဳ၊ ၿမိဳင္ႀကီးငူ၊ ေတာင္ကေလးတုိ႔တြင္ က်င္းပခဲ့ၾကသည္။

ယမန္ေန႔နံနက္ပိုင္းက ျပဳလုပ္သည့္ ေရႊကုကၠိဳပြဲတြင္ စစ္အစိုးရႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူထားေသာ တိုးတက္ေသာ ကရင္ဗုဒၶဘာသာ အစည္းအ႐ုံုး (ဒီေကဘီေအ)၏ ၉၉၉ တပ္ရင္းမွ ဗိုလ္ႀကီးမန္းသူရိန္က အမွာစကား ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။

“က်ေနာ္တို႔ကရင္ လူမ်ဳိးေတြက ေန႔ထူးေန႔ျမတ္အျဖစ္ ႏွစ္သစ္ကူးရက္ရယ္၊ လက္ခ်ီပြဲေန႔ရယ္ေပါ့။ အဲဒါက်ေနာ္တို႔ ကရင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ႐ုိးရာမပေပ်ာက္ေအာင္၊ ေနာင္လာေနာင္သား ကေလးေတြ အတုယူလို႔ရေအာင္ စည္းစည္းလံုးလံုးနဲ႔ လာတက္ၾကဖို႔ မွာတယ္ေပါ့” ဟု တပ္ရင္း အရာရွိတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ဒီေကဘီေအက ပြဲေတာ္တခုကို ဇြဲကပင္ေတာင္ေျခတြင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ထားခဲ့ေသာ္လည္း လံုၿခံဳေရး အေျခအေနေၾကာင့္ ေတာင္ကေလးႏွင့္ ၿမိဳင္ႀကီးငူတို႔တြင္သာ ျဖည့္တင္းလုပ္ခဲ့ရေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္ ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဘားအံတြင္ ယခင္ႏွစ္မ်ားကဲ့သုိ႔ စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္မႈမရွိေတာ့သလို ယေန႔ ႏွစ္ကူးပြဲကို ျပည္နယ္႐ုံးတြင္ အလံတင္ အခန္းအနားတရပ္သာ က်င္းပျပဳလုပ္ေၾကာင္း ယင္းပြဲသို႔သြားေရာက္ခဲ့သူ ကရင္လူငယ္တဦးက ေျပာသည္။

“ဘားအံၿမိဳ႕ေပၚမွာက မစည္ေတာ့ဘူး။ မနက္က အေယာက္ ၂၀၀ ေလာက္ အလံတင္အခမ္းအနား လုပ္ၿပီး ျပန္သြားၾကတယ္။ ေတာင္ကေလးကို သြားၾကတာမ်ားတယ္။ အဲဒီ့မွာ စည္တယ္ေလ။ ေစ်းတန္း ေတြလည္း ရွိတယ္ေလ။ ညပြဲလည္းရွိတယ္ ဒီမွာ ဘာမွမရွိပဲဟာ” ဟု သူက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ႏွစ္ကူးပြဲေတာ္ကို ျပဳလုပ္ခြင့္မရရွိမႈမ်ားလည္း ရွိေနေၾကာင္း ကရင္အမ်ဳိးသားတဦးျဖစ္သူ ေစာခ်ာလ္ႏိုက ေျပာသည္။

“အေျခအေနမေကာင္းလို႔ရွိရင္ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ညွိႏိုင္းလို႔ မရလို႔မလုပ္ရတဲ့ေနရာေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိတာေပါ့။ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာဆိုရင္ ကရင္ေတြအေပၚမွာ အျမင္နဲနဲေစာင္းတဲ့ ေဒသခံအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ တိုးလို႔ရွိရင္ လုပ္ရကိုင္ရတာ ပိုခက္ခဲတာေပါ့ဗ်ာ။ စစ္ေရး အေျခအေနမေကာင္းတဲ့ ေနရာကလူေတြဆို လုပ္ခြင့္မရၾကဘူးေလ။ အဲဒီေနရာမ်ဳိးေတြၾကေတာ့ ဘယ္အာဏာပိုင္နဲ႔မွ ညွိလို႔မရဘူး” ဟု သူက ေျပာသည္။

ထိုင္း၊ မေလးရွား၊ ကေနဒါ၊ အေမရိကန္၊ အဂၤလန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဆြီဒင္၊ နယူးဇီလန္၊ ဂ်ပန္ တို႔တြင္ ေရာက္ရွိေနၾကသည့္ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားကလည္း ႐ိုးရာႏွစ္သစ္ကူးပြဲကို ျပဳလုပ္ၾကမည္ဟုလည္း သိရသည္။

ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ျဖစ္ေသာ ကရင္ျပကၡဒိန္အရ သေလလ (ထိုင္ေခါက္ဖိုး) လဆန္း ၁ ရက္ေန႔သည္ ျမန္မာျပကၡဒိန္ ျပာသိုလဆန္း ၁ ရက္ေန႔ႏွင့္ ကိုက္ညီသည္။ သေလလ (ထုိင္ေခါက္ဖုိး) ကုိ ပထမလအျဖစ္ သတ္မွတ္၍ လဆန္း ၁ ရက္ေန႔ကုိ ႏွစ္သစ္ကူးေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။

ကရင္သမိုင္း သုေတသီပညာရွင္ ေစာေအာင္လွ ေရးသားျပဳစုထားသည့္ ကရင့္ ရာဇဝင္သမိုင္းစာအုပ္ (စေကာကရင္ဘာသာမွ ျမန္မာဘာသာျပန္ထားသည့္စာအုပ္)တြင္ ကရင္ျဖဴ၊ ပေလကီး (ပေလခ်ီ)၊ မြန္ကရင္၊ စေကာကရင္၊ တေလွပြာ၊ ပကူး၊ ဘြဲ၊ ေမာေနပြား၊ မိုးပြဲ၊ ပိုးကရင္ ဟု ကရင္လူမ်ိဳး ၁ဝ မ်ဳိးရွိေၾကာင္း ေဖၚျပထားသည္။ (မဇၥ်ိမ)



< Prev Next >